Cavalcanti

Πήραμε την πρωτοβουλία να μεταφράσουμε την ανακοίνωση της αντιπολεμικής συλλογικότητας Konvulsismo από το Βερολίνο που δημοσιεύτηκε ως απάντηση στην εκστρατεία απειλών, εκφοβισμού και συκοφαντίας που δέχτηκαν από τους «αναρχικούς» υποστηρικτές του κράτους και του στρατού της Ουκρανίας. Συμμεριζόμαστε απολύτως τη συνεπή κριτική των συντροφισσών και των συντρόφων της συλλογικότητας Konvulsismo στον εθνικισμό, τον μιλιταρισμό και τον καπιταλιστικό πόλεμο καθώς και την αταλάντευτη διεθνιστική αλληλεγγύη τους στην αναρχική συλλογικότητα Assembly από την Ουκρανία, τους λιποτάκτες και τους αρνητές στράτευσης από την Ουκρανία και τη Ρωσία μέχρι το Ισραήλ και κάθε άλλο πεδίο του καπιταλιστικού πολέμου. Οι διεθνιστικές, αντιπολεμικές, αντεθνικιστικές θέσεις συκοφαντούνται αντίστοιχα και στην Ελλάδα στα πλαίσια της ενίσχυσης του στρατοπεδισμού που έχει επιφέρει η κλιμάκωση των πολεμικών συγκρούσεων, η άνοδος του εθνικισμού και η όξυνση των διακρατικών ανταγωνισμών μέσα σε μια εποχή εμβάθυνσης της καπιταλιστικής κρίσης.

Αντίθεση, 6 Αυγούστου 2025

Στις 2 Αυγούστου 2025, πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο το πάρτι αλληλεγγύης Konvulsismo #2, προς υποστήριξη της συλλογικότητας Assembly από το Χάρκοβο της Ουκρανίας. Ως πολιτική ομάδα και μέσο ενημέρωσης, η συλλογικότητα Assembly καταγγέλλει την καταναγκαστική στρατολόγηση. Επίσης, καλύπτει τους κοινωνικούς αγώνες που διεξάγονται εν μέσω της ρωσικής εισβολής και κατοχής και του εντεινόμενου αυταρχισμού του ουκρανικού κράτους στο όνομα της … Read the rest

Προλεγόμενα στο «σύστημα κρατών»

Ραφαέλε Σιορτίνο, Ρομπέρ Φερό

Μετάφραση: Αντίθεση [*]

Εισαγωγή

Είναι γενικά αποδεκτό ότι ο Καρλ Μαρξ σκόπευε να αφιερώσει έναν τόμο στο κράτος, στο αρχικό σχέδιο του Κεφαλαίου — τόμο για τον οποίο δεν έγραψε καν προσχέδιο. Μετά τον Μαρξ, αρκετοί μελετητές τόνισαν την ατέλεια της μαρξικής θεωρίας σε αυτό το σημείο. Και ενώ κανείς δεν ανέλαβε ρητά να ολοκληρώσει το αρχικό μαρξικό σχέδιο σχετικά με το κράτος, ορισμένοι επιχείρησαν εν μέρει να καλύψουν αυτό το κενό. Σε αντίθεση με την κυρίαρχη άποψη, το κείμενο αυτό υποστηρίζει ότι το κράτος ως τέτοιο δεν παρουσιάζει ανυπέρβλητες δυσκολίες για τη μαρξιστική θεωρία και ότι το μαρξικό εννοιολογικό οπλοστάσιο επαρκεί για την αναλυτική διερεύνησή του. Οι θεωρητικές περιπλοκές εμφανίζονται κυρίως στη μετάβαση από το αφηρημένο στο συγκεκριμένο, η οποία στο μαρξικό έργο συμπίπτει με τη μετάβαση από την έννοια του «κεφαλαίου γενικά» στην πολλαπλότητα των ανταγωνιζόμενων επιμέρους κεφαλαίων. Ακολουθώντας τη μέθοδο του Μαρξ, επιχειρούμε να σκιαγραφήσουμε τη μετάβαση από το «καπιταλιστικό κράτος εν γένει» —μια έννοια έγκυρη μόνο στο υψηλότερο επίπεδο αφαίρεσης— στην πληθυντική μορφή των κρατών, τα οποία αναπτύσσονται και αλληλοσχετίζονται μέσα σε ένα σύστημα κρατών. Κατά την άποψή μας, ένα τέτοιο σύστημα, ως πραγματική πολιτική έκφραση του … Read the rest

The rise of post-fascism

Download the article as a pdf file

Over the past 15 years, a new type of far-right political current has emerged in Greece, as in many other countries around the world. The origins of this current can be traced to the convergence of existing far-right formations and a part of the patriotic left. This process began with the Movement of the Squares and the protests against the austerity measures of the “debt bailout” agreements (also known as “Memoranda”),[1] continued with the nationalist demonstrations against the Prespes Agreement,[2] and culminated in the movement of pandemic and vaccination denialism, which also attracted individuals and groups from the anti-authoritarian milieu.[3]

In our written interventions last year against this new reactionary current, we focused mainly on “individualistic irrationalism, of extreme right-wing or postmodern flavor”, as the ideological background of the convergence of the far right, on the one hand, and a part of the left and the anti-authoritarian milieu on the other. We examined how both sides reject modernity and Enlightenment altogether. We discussed the ideologically nationalist, reactionary opposition to “globalization” and “imperialism” as an element that inspires both wings. We argued that the fundamental position of … Read the rest

Εισήγηση της παρουσίασης του βιβλίου We Unhappy Few στα 21α γενέθλια της Κατάληψης Ευαγγελισμού

I. Eισαγωγή

Θα ξεκινήσουμε την παρουσίαση από το βασικό ζήτημα που θέτει το κείμενο του περιοδικού Endnotes, που είναι και το βασικό κείμενο του βιβλίου που παρουσιάζουμε σήμερα: ποιοι είμαστε «εμείς» που συγκροτούμαστε σε πολιτικές ομάδες και ποια η σχέση μας με αυτούς που βρίσκονται «έξω» από αυτές; Το κείμενο του Endnotes επιχειρεί να ερευνήσει αυτό το ζήτημα ταυτόχρονα σε δύο κατευθύνσεις. Στη μία κατεύθυνση βρίσκονται τα ομαδικά φαινόμενα τα οποία θα παράγουν τον κομμουνισμό – αυτό είναι ξεκάθαρα το επίπεδο της ταξικής πάλης και των κοινωνικών κινημάτων, των μαζικών απεργιών, των καταλήψεων, των συνελεύσεων, των ταραχών, των εξεγέρσεων και τελικά των επαναστάσεων και της κομμουνιστικοποίησης. Στην άλλη κατεύθυνση βρίσκεται η εμπειρία της συμμετοχής σε μια μικρή ομάδα, λιγότερο ή περισσότερο τυπικά οργανωμένη, η οποία προσανατολίζεται προς τη σκέψη περί του καπιταλισμού και του πραγματικού κινήματος για το ξεπέρασμά του και προς την ανάληψη πρωτοβουλιών εντός του ευρύτερου κινήματος.

Υιοθετώντας τη διάκριση που έκανε ο Ανρί Σιμόν, γάλλος συμβουλιακός, βασικό μέλος της ομάδας Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα και αργότερα της ICO και του Echanges et Mouvement, μπορούμε να πούμε ότι η πρώτη περίπτωση παρουσιάζει τα … Read the rest

Τα τελευταία 15 χρόνια συγκροτήθηκε στην Ελλάδα, όπως και σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου, ένα ακροδεξιό πολιτικό ρεύμα νέου τύπου. Οι απαρχές της συγκρότησής του εντοπίζονται στη σύγκλιση υφιστάμενων ακροδεξιών μορφωμάτων και μερίδας της πατριωτικής αριστεράς. Αυτή η διαδικασία ξεκίνησε στο Κίνημα των Πλατειών και τις κινητοποιήσεις ενάντια στα μέτρα των μνημονίων,[1] συνεχίστηκε στα συλλαλητήρια ενάντια στη Συμφωνία των Πρεσπών[2] και ολοκληρώθηκε στο κίνημα άρνησης της πανδημίας και των εμβολίων, όπου σε αυτήν εντάχθηκαν επιπλέον άτομα και ομάδες που προέρχονται από τον αντιεξουσιαστικό χώρο.[3]

Στις γραπτές παρεμβάσεις που κάναμε τον προηγούμενο χρόνο ενάντια σε αυτό το νέο αντιδραστικό ρεύμα εστιάσαμε κυρίως στον «ατομικιστικό ανορθολογισμό, ακροδεξιάς ή μεταμοντέρνας απόχρωσης», ως το ιδεολογικό υπόβαθρο της σύγκλισης ακροδεξιών, από τη μια μεριά, και αριστερών/αντιεξουσιαστών από την άλλη. Εξετάσαμε το πώς και οι δύο πλευρές απορρίπτουν συνολικά τη νεωτερικότητα και τον Διαφωτισμό. Αναφερθήκαμε στην, ιδεολογικά εθνικιστική, αντιδραστική εναντίωση στην «παγκοσμιοποίηση» και τον «ιμπεριαλισμό» ως στοιχείο που εμπνέει και τις δύο πτέρυγες, με καταστατική θέση του νέου ακροδεξιού ρεύματος την υπεράσπιση της «εθνικής κοινότητας» και του ίδιου του «έθνους-κράτους» έναντι της «παγκόσμιας ελίτ» που θέλει να καταστρέψει τα έθνη και τα συκοφαντεί,[4] τονίζοντας ότι «η πολιτική βάση αυτής της σύγκλισης … Read the rest

Ο συγγραφέας Ζαν Μαλακέ (Jean Malaquais) γεννήθηκε στη Βαρσοβία το 1908 σε μια μη θρησκευόμενη εβραϊκή οικογένεια. Σε ηλικία δεκαεπτά ετών έφυγε από την Πολωνία για την Παλαιστίνη και τελικά κατέληξε στη Γαλλία μέσω Μασσαλίας, με ενδιάμεσους σταθμούς τη Ρουμανία και την Αίγυπτο. Δούλεψε ως λαντζέρης, μηχανικός, φορτοεκφορτωτής, ακόμη και ως μεταλλωρύχος στα ορυχεία της Προβηγκίας. Όντας κι αυτός απόκληρος και άπατρις εργάτης, μετέφερε τη δεινή εμπειρία της εργασίας και της ζωής των μεταναστών εργατών στα ορυχεία στο πρώτο εκδοθέν μυθιστόρημά του με τίτλο Οι Ιαβανέζοι (Les Javanais), το οποίο πρωτοδημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα Le Peuple της συνδικαλιστικής ομοσπονδίας CGT το 1939.

Όπως έγραφε στο ημερολόγιό του λίγα χρόνια αργότερα, δεν θα γινόταν ποτέ «άνθρωπος των γραμμάτων» – θα παρέμενε ένας εργάτης που δουλεύει τις λέξεις ως υλικό για να δώσει μορφή στην εμπειρία του: «Η ζωή ενός ανθρώπου, ειπωμένη σε πρώτο πρόσωπο, δεν μπορεί να εκφραστεί. Δεν έχουμε ούτε την απόσταση ούτε την αποσύνδεση που είναι απαραίτητη. Στη μυθοπλασία, στην ποίηση, σπανιότερα στο δοκίμιο, είναι που η γραφή το πετυχαίνει αυτό καλύτερα, επειδή γίνεται εν αγνοία της. Ο συγγραφέας μιλάει για τον εαυτό του μόνο όταν μιλάει για κάτι άλλο». Όπως συμπλήρωνε σε μια επιστολή του προς τον … Read the rest

Ο συγγραφέας Ζαν Μαλακέ (Jean Malaquais) (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Βλαντίμιρ Μαλακί (Vladimir Malacki)) γεννήθηκε στη Βαρσοβία το 1908 σε μια μη θρησκευόμενη εβραϊκή οικογένεια. Σε ηλικία δεκαεπτά ετών έφυγε από την Πολωνία για την Παλαιστίνη και τελικά κατέληξε στη Γαλλία μέσω Μασσαλίας, με ενδιάμεσους σταθμούς τη Ρουμανία και την Αίγυπτο. Δούλεψε ως λαντζέρης, μηχανικός, φορτοεκφορτωτής, ακόμη και ως μεταλλωρύχος στα ορυχεία της Προβηγκίας. Όντας κι αυτός απόκληρος και άπατρις εργάτης, μετέφερε τη δεινή εμπειρία της εργασίας και της ζωής των μεταναστών εργατών στα ορυχεία στο πρώτο εκδοθέν μυθιστόρημά του με τίτλο Οι Ιαβανέζοι (Les Javanais), το οποίο πρωτοδημοσιεύτηκε σε συνέχειες στην εφημερίδα Le Peuple της συνδικαλιστικής ομοσπονδίας CGT το 1939.^[1]

Όπως έγραφε στο ημερολόγιό του λίγα χρόνια αργότερα, δεν θα γινόταν ποτέ «άνθρωπος των γραμμάτων» – θα παρέμενε ένας εργάτης που δουλεύει τις λέξεις ως υλικό για να δώσει μορφή στην εμπειρία του: «Η ζωή ενός ανθρώπου, ειπωμένη σε πρώτο πρόσωπο, δεν μπορεί να εκφραστεί. Δεν έχουμε ούτε την απόσταση ούτε την αποσύνδεση που είναι απαραίτητη. Στη μυθοπλασία, στην ποίηση, σπανιότερα στο δοκίμιο, είναι που η γραφή το πετυχαίνει αυτό καλύτερα, επειδή γίνεται εν αγνοία της. Ο συγγραφέας μιλάει για τον εαυτό του μόνο όταν μιλάει για κάτι … Read the rest

«Και εμείς θα επικρατήσουμε με τη βία!»

Αναφορά από τους ταξικούς αγώνες στη Γαλλία

Mario και Giulio

[Πηγή: https://communaut.org]

Πτώση των ποσοστών γεννήσεων και κέρδους

Η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος είναι ένα από τα πιο σημαντικά σχέδια του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν. Όταν ανέλαβε την εξουσία το 2017, είχε ήδη ανακοινώσει ότι θα προχωρούσε σε μεταρρύθμιση του γαλλικού συνταξιοδοτικού συστήματος. Ξεκίνησε μια πρώτη απόπειρα για το εν λόγω σχέδιο τον χειμώνα του 2019/20. Η ανακοίνωση αυτής της μεταρρύθμισης τον Σεπτέμβριο του 2019 ακολουθήθηκε αμέσως από ένα μαζικό κύμα απεργιών και διαμαρτυριών. Μεταξύ άλλων, έμεινε στην ιστορία ως η μεγαλύτερη γενική απεργία από το 1968. Από τις 5 Δεκεμβρίου έως τα μέσα Μαρτίου 2020, ένα ευρύ κίνημα διαμαρτυρίας ξέσπασε ενάντια στη σχεδιαζόμενη παράταση της εργασίας και τη μείωση του ελεύθερου χρόνου. Από τους συνήθεις απεργούς σιδηροδρομικούς μέχρι τους χορευτές της Όπερας του Παρισιού, ο κόσμος κατέβηκε σε απεργία. Παρόλο που η κυβέρνηση είχε ανακοινώσει τον Φεβρουάριο του 2020 ότι θα χρησιμοποιούσε το άρθρο 49.3 για να περάσει τη μεταρρύθμιση κόντρα στις κοινοβουλευτικές αντιδράσεις, η πανδημία του κορωνοϊού οδήγησε τελικώς στην προσωρινή αναστολή του σχεδίου μεταρρύθμισης.

Στις αρχές του Ιανουαρίου του 2023, η πρωθυπουργός, Ελιζαμπέτ Μπορν, ανακοίνωσε ότι επρόκειτο τελικά … Read the rest

Διαφάνειες της εισήγησης

Τα όρια της γεωπολιτικής και του αντι-ιμπεριαλισμού και η προλεταριακή σκοπιά

Ο πόλεμος που έχει ξεσπάσει εδώ και πάνω από ένα χρόνο στην Ουκρανία μετά την εισβολή του ρώσικου στρατού αποτελεί ένα γεγονός κοσμοϊστορικής σημασίας και η έκβασή του θα επισφραγίσει το τέλος της μετασοβιετικής εποχής και τη χάραξη ενός νέου παγκόσμιου γεωπολιτικού χάρτη. Για εμάς όμως το ουσιώδες και το ζωτικό δεν είναι οι κάθε λογής γεωπολιτικές αναλύσεις αλλά οι φρικτές συνέπειες του πολέμου εις βάρος της ζωής, των αναγκών και των δυνατοτήτων του προλεταριάτου τόσο στην Ουκρανία και τη Ρωσία όσο και σε ολόκληρο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης φυσικά και της Ελλάδας. Εκατοντάδες χιλιάδες νεκροί Ουκρανοί και Ρώσοι στα πεδία των μαχών και ως θύματα των βομβαρδισμών, εκατομμύρια νέοι πρόσφυγες, εξαθλίωση, κρύο και σκοτάδι από τη διακοπή της ηλεκτροδότησης συνθέτουν το ζοφερό και απάνθρωπο σκηνικό στις περιοχές που βρίσκονται μέσα και δίπλα στα πεδία των μαχών. Ταυτόχρονα, ο πόλεμος και ο πληθωρισμός αξιοποιούνται για τη μετακύλιση του κόστους της καπιταλιστικής κρίσης στην τάξη μας σε παγκόσμιο επίπεδο, ώστε στη συνέχεια να ξεκινήσει μια νέα ανοδική πορεία της καπιταλιστικής συσσώρευσης χτισμένη πάνω στην εξαθλίωση και στη θανάτωση εκατομμύριων προλετάριων.

Οι εξελίξεις αυτές αρκούν ίσως από μόνες τους … Read the rest

Ολόκληρο το κείμενο σε μορφή pdf

Το παρόν κείμενο αποτελεί την εισήγησή μας στην εκδήλωση «Αντιεμβολιαστικό κίνημα και σημεία συνάντησης αριστερού και ακροδεξιού ανορθολογισμού», η οποία οργανώθηκε από το βιβλιοπωλείο Red n’ Noir και την πλατφόρμα ενημέρωσης omniatv το Σάββατο 1/10/2022.

Είναι αδιαμφισβήτητο ότι στα πλαίσια του αντιεμβολιαστικού κινήματος υπάρχει μια μερίδα της άκρας αριστεράς και του αναρχικού/αντιεξουσιαστικού χώρου, η οποία στην καλύτερη περίπτωση ανέχεται και συνυπάρχει και στη χειρότερη συνεργάζεται ανοιχτά με συγκεκριμένες ομάδες και περσόνες που προέρχονται από όλο το εύρος της ακροδεξιάς.

Από τη δική μας πλευρά, θα προσπαθήσουμε κατ’ αρχάς να εντοπίσουμε το υπόβαθρο που κατέστησε εφικτή αυτή τη συνάντηση και τη συνεργασία και, στη συνέχεια, θα πούμε γιατί θεωρούμε ότι κάτι τέτοιο δεν πρέπει σε καμία περίπτωση και σε κανέναν βαθμό να συνεχίσει να γίνεται ανεκτό.

Το υπόβαθρο της συνάντησης και της συνεργασίας με την ακροδεξιά μέσα στο ρεύμα της άρνησης της πανδημίας

Το πεδίο της συνάντησης ήταν το κίνημα ενάντια στα εμβόλια αλλά και γενικότερα ενάντια στη λήψη οποιουδήποτε μέσου προστασίας απέναντι στην πανδημία, που έφτανε ακόμα και στην εναντίωση στη χρήση μάσκας. Παρόλο που οι διαφορετικές τάσεις αυτού του αντιδραστικού κινήματος προφανώς δεν ταυτίζονται, υπάρχει ένα νήμα που τις συνέχει. … Read the rest

War and Crisis[1]

Download pdf

Economic crisis: stagflation and rising debt

The “Great Recession” that followed the financial collapse of 2008 was addressed by the central banks of the US and the UK through the reduction of the interest rates and the implementation of the so-called “quantitative easing” programs.[2]  Huge amounts of money were injected into the market to support capitalist accumulation, resulting in an increase in all forms of global debt as a percentage of the global GDP: an increase in government debt, corporate debt and household debt.[3] At the same time, there has been no real resolution of the overaccumulation of capital, since the global rate of investment has not returned to pre-2008 levels – on the contrary, fixed capital investment rates have never been as low as they were in the 2010s: in the US the annual rate was around 2% and in the euro area around 1%.[4]  The capitalists’ refusal to invest in capitalist production is due to its low profitability compared with speculative investments in the stock and the real estate markets, the main forms of “fictitious capital”. [5]  The low profitability of productive investment is in turn the result of … Read the rest

Παρουσίαση του 5^ου τεύχους του περιοδικού «Το Διαλυτικό» στο Κοινωνικό Κέντρο Ovradera

Καταρχάς να ευχαριστήσουμε τις συντρόφισσες και τους συντρόφους από το κοινωνικό κέντρο Ovradera για την πρόσκληση και την ευκαιρία που μας δίνουν να παρουσιάσουμε το τελευταίο τεύχος του Διαλυτικού και για να συζητήσουμε το κεντρικό, μέχρι το ξέσπασμα του πολέμου, πολιτικό ζήτημα της τρέχουσας συγκυρίας: την πανδημία ως υγειονομική και κοινωνική κρίση, τη δολοφονική διαχείρισή της από το κράτος και τα αντιδραστικά κοινωνικά κινήματα που νομιμοποιούν και συμπληρώνουν την κρατική διαχείριση.

Παρόλο που το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία σχεδόν εξαφάνισε το ζήτημα της πανδημίας από τη δημόσια σφαίρα, όλοι γνωρίζουμε ότι η πανδημία συνεχίζει να υπάρχει προκαλώντας καθημερινά χιλιάδες νέα κρούσματα, δεκάδες έως εκατοντάδες θανάτους και επιβαρύνοντας υπέρμετρα το σύστημα υγείας. Ενώ η ίδια η κρίση του πολέμου και της προσφυγιάς ενδεχομένως να οδηγήσει σε νέα όξυνση της μετάδοσης και των θανάτων εντός της Ευρώπης. Υπό αυτή την έννοια, όχι μόνο δεν έχει αλλάξει τίποτα όσον αφορά την υγειονομική κρίση αλλά πάνω σε αυτή έρχεται να προστεθεί η συμπυκνωμένη φρίκη του καπιταλιστικού πολέμου.

Επομένως, όσον αφορά την πανδημία, εξακολουθούμε να βρισκόμαστε ανάμεσα στη σφύρα της κρατικής θανατοπολιτικής και τον άκμονα της ατομικιστικής και ανορθολογικής άρνησης της … Read the rest

Capital is not only a class relation of exploitation and domination but also a relation of alienation of society from nature in which both the producers of social wealth and non-human nature as an autonomous productive force are transformed into objects that are dominated and plundered by it. Nevertheless, the process of the subsumption of nature and of labour under capital is conflictual and contradictory.