Πρωτοσέλιδο

Προλεγόμενα στο «σύστημα κρατών»

Ραφαέλε Σιορτίνο, Ρομπέρ Φερό

Μετάφραση: Αντίθεση [*]

Εισαγωγή

Είναι γενικά αποδεκτό ότι ο Καρλ Μαρξ σκόπευε να αφιερώσει έναν τόμο στο κράτος, στο αρχικό σχέδιο του Κεφαλαίου — τόμο για τον οποίο δεν έγραψε καν προσχέδιο. Μετά τον Μαρξ, αρκετοί μελετητές τόνισαν την ατέλεια της μαρξικής θεωρίας σε αυτό το σημείο. Και ενώ κανείς δεν ανέλαβε ρητά να ολοκληρώσει το αρχικό μαρξικό σχέδιο σχετικά με το κράτος, ορισμένοι επιχείρησαν εν μέρει να καλύψουν αυτό το κενό. Σε αντίθεση με την κυρίαρχη άποψη, το κείμενο αυτό υποστηρίζει ότι το κράτος ως τέτοιο δεν παρουσιάζει ανυπέρβλητες δυσκολίες για τη μαρξιστική θεωρία και ότι το μαρξικό εννοιολογικό οπλοστάσιο επαρκεί για την αναλυτική διερεύνησή του. Οι θεωρητικές περιπλοκές εμφανίζονται κυρίως στη μετάβαση από το αφηρημένο στο συγκεκριμένο, η οποία στο μαρξικό έργο συμπίπτει με τη μετάβαση από την έννοια του «κεφαλαίου γενικά» στην πολλαπλότητα των ανταγωνιζόμενων επιμέρους κεφαλαίων. Ακολουθώντας τη μέθοδο του Μαρξ, επιχειρούμε να σκιαγραφήσουμε τη μετάβαση από το «καπιταλιστικό κράτος εν γένει» —μια έννοια έγκυρη μόνο στο υψηλότερο επίπεδο αφαίρεσης— στην πληθυντική μορφή των κρατών, τα οποία αναπτύσσονται και αλληλοσχετίζονται μέσα σε ένα σύστημα κρατών. Κατά την άποψή μας, ένα τέτοιο σύστημα, ως πραγματική πολιτική έκφραση του … Read the rest

The rise of post-fascism

Download the article as a pdf file

Over the past 15 years, a new type of far-right political current has emerged in Greece, as in many other countries around the world. The origins of this current can be traced to the convergence of existing far-right formations and a part of the patriotic left. This process began with the Movement of the Squares and the protests against the austerity measures of the “debt bailout” agreements (also known as “Memoranda”),[1] continued with the nationalist demonstrations against the Prespes Agreement,[2] and culminated in the movement of pandemic and vaccination denialism, which also attracted individuals and groups from the anti-authoritarian milieu.[3]

In our written interventions last year against this new reactionary current, we focused mainly on “individualistic irrationalism, of extreme right-wing or postmodern flavor”, as the ideological background of the convergence of the far right, on the one hand, and a part of the left and the anti-authoritarian milieu on the other. We examined how both sides reject modernity and Enlightenment altogether. We discussed the ideologically nationalist, reactionary opposition to “globalization” and “imperialism” as an element that inspires both wings. We argued that the fundamental position of … Read the rest

Τα τελευταία 15 χρόνια συγκροτήθηκε στην Ελλάδα, όπως και σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου, ένα ακροδεξιό πολιτικό ρεύμα νέου τύπου. Οι απαρχές της συγκρότησής του εντοπίζονται στη σύγκλιση υφιστάμενων ακροδεξιών μορφωμάτων και μερίδας της πατριωτικής αριστεράς. Αυτή η διαδικασία ξεκίνησε στο Κίνημα των Πλατειών και τις κινητοποιήσεις ενάντια στα μέτρα των μνημονίων,[1] συνεχίστηκε στα συλλαλητήρια ενάντια στη Συμφωνία των Πρεσπών[2] και ολοκληρώθηκε στο κίνημα άρνησης της πανδημίας και των εμβολίων, όπου σε αυτήν εντάχθηκαν επιπλέον άτομα και ομάδες που προέρχονται από τον αντιεξουσιαστικό χώρο.[3]

Στις γραπτές παρεμβάσεις που κάναμε τον προηγούμενο χρόνο ενάντια σε αυτό το νέο αντιδραστικό ρεύμα εστιάσαμε κυρίως στον «ατομικιστικό ανορθολογισμό, ακροδεξιάς ή μεταμοντέρνας απόχρωσης», ως το ιδεολογικό υπόβαθρο της σύγκλισης ακροδεξιών, από τη μια μεριά, και αριστερών/αντιεξουσιαστών από την άλλη. Εξετάσαμε το πώς και οι δύο πλευρές απορρίπτουν συνολικά τη νεωτερικότητα και τον Διαφωτισμό. Αναφερθήκαμε στην, ιδεολογικά εθνικιστική, αντιδραστική εναντίωση στην «παγκοσμιοποίηση» και τον «ιμπεριαλισμό» ως στοιχείο που εμπνέει και τις δύο πτέρυγες, με καταστατική θέση του νέου ακροδεξιού ρεύματος την υπεράσπιση της «εθνικής κοινότητας» και του ίδιου του «έθνους-κράτους» έναντι της «παγκόσμιας ελίτ» που θέλει να καταστρέψει τα έθνη και τα συκοφαντεί,[4] τονίζοντας ότι «η πολιτική βάση αυτής της σύγκλισης … Read the rest