Capital is not only a class relation of exploitation and domination but also a relation of alienation of society from nature in which both the producers of social wealth and non-human nature as an autonomous productive force are transformed into objects that are dominated and plundered by it. Nevertheless, the process of the subsumption of nature and of labour under capital is conflictual and contradictory.
Ετήσια αρχεία 2016
12 άρθρα
![Προλετάριοι όλου του κόσμου, φαγωθείτε μεταξύ σας! Σημειώσεις πάνω στην προσφυγική κρίση [Μετάφραση κειμένου των Φίλων της αταξικής κοινωνίας]](https://antithesi.gr/wp-content/themes/customizr/assets/front/img/thumb-standard-empty.png)
Προλετάριοι όλου του κόσμου, φαγωθείτε μεταξύ σας!
Σημειώσεις πάνω στην προσφυγική κρίση
Φίλες και φίλοι της αταξικής κοινωνίας
1.
Την προηγούμενη άνοιξη δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι βρεθήκαμε μπροστά σε ένα πολιτικό σημείο καμπής. Η μαζική κίνηση των μεταναστών αποκάλυψε τα όρια της Ευρώπης Φρούριο. Επρόκειτο, όμως, μόνο για μια κίνηση και όχι για το κίνημα ενός «πλήθους» που συνταράσσει τα θεμέλια της κυρίαρχης τάξης. Οι μετανάστες αρχικά δεν είχαν άλλα αιτήματα πέρα από το δικαίωμα παραμονής τους στην Ευρώπη, ένα δικαίωμα που το είχαν ήδη επιβάλλει προσωρινά˙ καταλαμβάνοντας τον χώρο δημιούργησαν ένα προσωρινό δεδικασμένο. Στη Γερμανία, η «κουλτούρα της φιλοξενίας» που διακήρυττε η κυβέρνηση ήταν αυτό που κυρίως μετρίασε την αποτυχία του κράτους να παρέχει πρακτική βοήθεια στους μετανάστες. Την ίδια στιγμή, η κατάρρευση του καθεστώτος των συνόρων χαιρετίστηκε από τη ριζοσπαστική αριστερά ως μια μορφή «χειραφέτησης» (self-empowerment) και «αυτονομίας της μετανάστευσης».
Άλλοι διέβλεπαν πίσω από την προσωρινή πολιτική των ανοιχτών συνόρων της Άνγκελα Μέρκελ ένα μεγαλειώδες σχέδιο του κεφαλαίου για την ανανέωση της αγοράς εργασίας με φτηνούς και πειθήνιους νεοεισερχόμενους. Κάποιοι άλλοι αριστεροί είδαν αυτή την πολιτική ως απειλή και, ειδικά μετά τις σεξιστικές επιθέσεις το βράδυ της περσινής πρωτοχρονιάς στην Κολονία, άρχισαν να υπερασπίζονται το κλείσιμο των συνόρων. … Read the rest
Το κείμενο πρωτοδημοσιεύτηκε στο 36ο φύλλο της εφημερίδας "Άπατρις". Η μισθωτή εργασία, δηλαδή η κοινωνική σχέση εκμετάλλευσης της ικανότητας των ανθρώπων για εργασία από το κεφάλαιο, είναι η βάση του καπιταλιστικού κόσμου μέσα στον οποίο ζούμε. Το εμπόρευμα εργασιακή δύναμη, αυτή η κότα με τα χρυσά αυγά, όταν μπει στη σφαίρα της παραγωγής παράγει αξία μεγαλύτερη από την αξία του. Ο καπιταλιστής πληρώνει στον εργάτη τον μισθό, ένα αντίτιμο που κυμαίνεται γύρω από την αξία της εργασιακής του δύναμης και την υπόλοιπη αξία, την υπεραξία, την χρησιμοποιεί για τη δική του κατανάλωση και, κυρίως, για να την επανεπενδύσει στην καπιταλιστική του επιχείρηση. Όπως δεν υπάρχει δίκαιη εκμετάλλευση έτσι δεν υπάρχει και δίκαιος μισθός. Ο αγώνας για τον μισθό θέτει στην πραγματικότητα επί τάπητος τον βαθμό στον οποίο μπορεί να εκμεταλλευτεί το κεφάλαιο την εργασιακή μας δύναμη, τον βαθμό στον οποίο μπορεί να σφετερίζεται αξία προκειμένου να συνεχίζεται αέναα η αναπαραγωγή του, και μαζί με αυτό η δική μας αναπαραγωγή ως μισθωτών εργατών. Παρόλο που στην πάλη για τον μισθό οι εργάτες και οι εργάτριες δεν παλεύουμε ενάντια στις αιτίες της εκμετάλλευσής μας από το κεφάλαιο, αν υποχωρήσουμε απέναντι σε αυτή την καθημερινή και ακατάπαυστη σύγκρουση θα καταστούμε ανίκανοι να επιχειρήσουμε ένα οποιοδήποτε βαθύτερο και πλατύτερο κίνημα αφού θα ξεπέσουμε σε μια «άμορφη μάζα από αφανισμένους φτωχοδιάβολους». Μπαίνουμε πλέον στον έβδομο χρόνο εφαρμογής των Μνημονίων και η συνεχής επίθεση στον μισθό, άμεσο και έμμεσο, αποδεικνύει τον κεντρικό του ρόλο στον ανταγωνισμό μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας. Κατά την περίοδο που προηγήθηκε των μνημονίων, το ελληνικό καπιταλιστικό κράτος απέτυχε να επιβάλλει στο σύνολό τους τις μεταρρυθμίσεις που θα του επέτρεπαν να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητά του και τη θέση του μέσα στην παγκόσμια ιεραρχία των καπιταλιστικών κρατών. Η αποτυχία αυτή οφείλεται στον ιδιαίτερο τρόπο ρύθμισης της αναπαραγωγής των καπιταλιστικών κοινωνικών σχέσεων στην Ελλάδα –ιστορικό προϊόν της ταξικής πάλης μεταπολιτευτικά– που αποτέλεσε τη βάση για το ξέσπασμα ταξικών αγώνων, οι οποίοι εμπόδισαν και καθυστέρησαν την πλήρη εφαρμογή του νεοφιλελεύθερου προγράμματος καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης, γεγονός που οδήγησε σε βαθιά κρίση την αναπαραγωγή των καπιταλιστικών κοινωνικών σχέσεων. Λίγο μετά το ξέσπασμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης το 2008 και με εργαλείο την «κρίση του δημόσιου χρέους», το ελληνικό καπιταλιστικό κράτος, σε συνεργασία με την ΕΕ και το ΔΝΤ, προχώρησε σε μια συνολική επίθεση που είχε ως στόχο την απαξίωση της εργασιακής δύναμης και του μη παραγωγικού κεφαλαίου για να ανασυγκροτήσει πάνω σε νέες βάσεις το κύκλωμα του συνολικού κοινωνικού κεφαλαίου αλλά και για να εσωτερικευθεί μέσα στην προλεταριακή υποκειμενικότητα η πειθαρχία και ο «ρεαλισμός» των μειωμένων προσδοκιών.
Ποιος είναι άραγε ο λόγος που επιλέγουμε να εκδώσουμε αυτή τη χρονική περίοδο ένα βιβλίο για τη δημόσια σφαίρα και την προλεταριακή εμπειρία και υποκειμενικότητα; Για να μπορέσουμε να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα πρέπει αρχικά να πούμε μερικά πράγματα για την ιστορική συγκυρία και την κατάσταση του ταξικού ανταγωνιστικού κινήματος.
Για τη συγκυρία
Στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας μια σφοδρή σύγκρουση ανάμεσα στο κεφάλαιο και το προλεταριάτο διαδραματίζεται στην Ελλάδα. Η σύγκρουση αυτή αποτελεί την κύρια μορφή εμφάνισης της βαθιάς κρίσης αναπαραγωγής των καπιταλιστικών κοινωνικών σχέσεων στον ελληνικό κοινωνικό σχηματισμό, δίπλα στις οικονομικές μορφές που αυτή έχει λάβει: «κρίση του δημόσιου χρέους» και επταετής ύφεση με μείωση της συνολικά παραγόμενης αξίας κατά το ένα τρίτο και αντίστοιχη αύξηση της ανεργίας.
Το ελληνικό καπιταλιστικό κράτος απέτυχε την περίοδο της ανάπτυξης να επιβάλλει στο σύνολό τους τις μεταρρυθμίσεις που θα του επέτρεπαν να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητά του και τη θέση του μέσα στην παγκόσμια ιεραρχία των καπιταλιστικών κρατών. Η αποτυχία αυτή οφείλεται στον ιδιαίτερο τρόπο ρύθμισης της αναπαραγωγής των καπιταλιστικών κοινωνικών σχέσεων στην Ελλάδα –ιστορικό προϊόν της ταξικής πάλης μεταπολιτευτικά– που αποτέλεσε τη βάση για το ξέσπασμα ταξικών αγώνων, οι οποίοι εμπόδισαν και καθυστέρησαν την πλήρη εφαρμογή του νεοφιλελεύθερου προγράμματος καπιταλιστικής … Read the rest
IN GIRUM IMUS NOCTE ET CONSUMIMUR IGNI
ΚΑΝΟΥΜΕ ΚΥΚΛΟΥΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΝΥΧΤΑ ΚΑΙ Η ΦΩΤΙΑ ΜΑΣ ΚΑΤΑΒΡΟΧΘΙΖΕΙ
«Είναι ωραία εκείνη η στιγμή όπου εξαπολύεται
μια επίθεση εναντίον της τάξης του κόσμου»
Η ταινία In girum imus nocte et consumimur igni γυρίστηκε το 1978 από τον Γκυ Ντεμπόρ και ήταν η τελευταία του ταινία. Προβλήθηκε τρία χρόνια μετά γιατί καμία κινηματογραφική αίθουσα δεν δεχόταν να την προβάλλει. Επιλέξαμε να την προβάλλουμε στην πρώτη δημόσια εκδήλωσή μας στην Αθήνα γιατί θεωρούμε ότι αποτελεί μια από τις σημαντικότερες συμβολές τόσο στην κριτική της σύγχρονης καπιταλιστικής κοινωνίας όσο και στην αυτοκριτική της προλεταριακής δραστηριότητας της άρνησης της καπιταλιστικής κοινωνίας.
Μέσα σε ενενήντα πέντε περίπου λεπτά, ο Γκυ Ντεμπόρ εξαπολύει μια καταιγιστική κριτική ενάντια σε όλες τις πλευρές της κοινωνικής ζωής στον σύγχρονο καπιταλισμό: τάξεις και εξειδικεύσεις, εργασία και διασκέδαση, κινηματογράφο και διανόηση, ιδεολογία και κράτος. Το βασικό θέμα της ταινίας είναι όμως ο αφηρημένος και αλλοτριωμένος χωροχρόνος του κεφαλαίου και η έμπρακτη άρνησή του μέσα από τον μετασχηματισμό του σε πεδίο αγώνα και σύγκρουσης, με στόχο την «ολοσχερή καταστροφή αυτού του εχθρικού σύμπαντος για να το ανοικοδομήσουμε … πάνω σε άλλες βάσεις».
Για την ανάπτυξη της κριτικής πάνω σε αυτό … Read the rest
Nicholas De Genova
Το Καθεστώς των Απελάσεων
Κυριαρχία, χώρος και ελευθερία κίνησης[1]
Από όλες τις ελευθερίες που μπορεί να μας έλθουν στο μυαλό όταν ακούμε τη λέξη: «ελευθερία», η ελευθερία κίνησης είναι η παλαιότερη ιστορικά και επίσης η πιο στοιχειώδης. Το να μπορούμε να φύγουμε προς όποια κατεύθυνση θέλουμε είναι η αρχετυπική πράξη του να ζούμε ελεύθερα, αφού ο περιορισμός της ελευθερίας κίνησης είναι από αμνημονεύτων χρόνων η προϋπόθεση της υποδούλωσης. Η ελευθερία κίνησης είναι επίσης η απαραίτητη προϋπόθεση της δράσης και μέσα από τη δράση βιώνουν πρώτιστα οι άνθρωποι την ελευθερία στον κόσμο.
Χάνα Άρεντ, Άνθρωποι σε ζοφερούς καιρούς
Για να είναι κανείς άνθρωπος με την πραγματική σημασία της λέξης θα πρέπει να έχει χάσει τη βολή του.
Vilém Flusser, To Be Unsettled, One First Has to Be Settled [1]
Αν η ελευθερία κίνησης είναι αληθινά «στοιχειώδης» και «αρχετυπική» –και, ακόμα περισσότερο, αν είναι θεμελιώδης– για την άσκηση της ελευθερίας ή για κάθε σοβαρό στοχασμό πάνω σε αυτήν, είναι αποκαλυπτικό το γεγονός ότι, με δυσοίωνο τρόπο, έχει αγνοηθεί πολιτικά και έχει περιπέσει σε μια εκκωφαντική θεωρητική σιωπή. Βέβαια, διάφορες μορφές της ελευθερίας κίνησης έχουν κατά καιρούς αναγνωριστεί θεσμικά από την αρχαιότητα και έπειτα. Αργότερα, μετά την ίδρυση του … Read the rest
Présentation de la brochure « Vogelfrei, migration, deportations, capital and its state »[1]
Antithesi
thesi@antithesi.gr
La publication de cette brochure a pour but de contribuer à l’analyse et à la critique de la politique de l’UE et de l’État grec pour le contrôle et la gestion biopolitique des migrations d’un point de vue prolétarien. Au cours des deux dernières années, l’accroissement important des migrations vers l’Union Européenne, dont la cause principale est l’intensification des conflits armés en Syrie, en Irak et en Afghanistan, s’est heurté d’une part à une intensification de la surveillance des frontières aboutissant à leur militarisation et d’autre part à la formation d’un nouveau cadre politique et légal grâce à l’accord conclu entre l’UE et la Turquie le 18 mars 2016 niant les principes de base du droit d’asile international. L’intérêt que nous portons au problème des migrations en tant que forme de la mobilité internationale des travailleurs, en tant qu’accumulation primitive permanente et en tant que forme autonome de l’activité du prolétariat, n’a rien d’académique. Nous cherchons au contraire à nous doter d’outils théoriques susceptibles de se révéler utiles dans l’élaboration de luttes communes aux prolétaires locaux et immigrants, en tant que partie intégrante du … Read the rest
Δεδομένης της ιστορικής συγκυρίας της μεγάλης αύξησης της μεταναστευτικής κίνησης προς την Ευρώπη, των αγώνων για την ελευθερία κίνησης που τη συνοδεύουν και της ανάγκης μας να σκεφτούμε, να αναλύσουμε και να κατανοήσουμε την πολιτική του ελληνικού κράτους και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως υπερεθνικού καπιταλιστικού πολιτικού οργανισμού όσον αφορά τον έλεγχο και τη διαχείριση αυτής της κίνησης προχωρήσαμε στην έκδοση μιας μπροσούρας με τίτλο: «Vogelfrei. Τρία κείμενα για τη μετανάστευση, τις απελάσεις, το κεφάλαιο και το κράτος του». Η μεγάλη αύξηση της μεταναστευτικής κίνησης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία δύο χρόνια, που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην όξυνση των πολεμικών συγκρούσεων στη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν, οδήγησε στην αυξημένη αστυνόμευση των συνόρων μέχρι του σημείου της στρατιωτικοποίησής τους αλλά και στη διαμόρφωση ενός νέου πολιτικού πλαισίου με την υπογραφή της συμφωνίας ανάμεσα σε ΕΕ και Τουρκία στις 18 Μαρτίου του 2016, το οποίο αναιρεί βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου του ασύλου. Η ενασχόλησή μας με το ζήτημα της μετανάστευσης, ως μορφής της διαρκούς πρωταρχικής συσσώρευσης και της παγκόσμιας κινητικότητας της εργασίας, ως μορφής αυτόνομης προλεταριακής δραστηριότητας, καθώς και με το ζήτημα της βιοπολιτικής διαχείρισής της, δεν είναι ακαδημαϊκή αλλά έχει ως στόχο τον εξοπλισμό μας … Read the rest
Τρία κείμενα για τη μετανάστευση, τις απελάσεις, το κεφάλαιο και το κράτος του
Πρόλογος
Η μπροσούρα που κρατάτε στα χέρια σας προέκυψε από την ανάγκη ενός μικρού προλεταριακού κύκλου να σκεφτεί, να αναλύσει και να κατανοήσει την πολιτική του ελληνικού κράτους και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως υπερεθνικού καπιταλιστικού πολιτικού οργανισμού όσον αφορά τον έλεγχο και τη διαχείριση της μετανάστευσης. Η μεγάλη αύξηση της μεταναστευτικής κίνησης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία δύο χρόνια, που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην όξυνση των πολεμικών συγκρούσεων στη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν, οδήγησε στην αυξημένη αστυνόμευση των συνόρων μέχρι του σημείου της στρατιωτικοποίησής τους αλλά και στη διαμόρφωση ενός νέου πολιτικού πλαισίου με την υπογραφή της συμφωνίας ανάμεσα σε ΕΕ και Τουρκία στις 18 Μαρτίου του 2016, το οποίο αναιρεί βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου του ασύλου. Η ενασχόλησή μας με το ζήτημα της μετανάστευσης, ως μορφής της διαρκούς πρωταρχικής συσσώρευσης και της παγκόσμιας κινητικότητας της εργασίας, και με το ζήτημα της βιοπολιτικής διαχείρισής της δεν είναι ακαδημαϊκή αλλά έχει ως στόχο τον εξοπλισμό μας με θεωρητικά εργαλεία που θα μας φανούν χρήσιμα στην ανάπτυξη των κοινών ταξικών αγώνων ντόπιων και μεταναστών ως αναπόσπαστη πλευρά … Read the rest
Vogelfrei. Migration, deportations, capital and its state
The publication of our pamphlet entitled Vogelfrei.[1] Migration, deportations, capital and its state aims at contributing to the analysis and critique of the politics of the EU and the Greek state on the control and biopolitical management of migration from a proletarian standpoint. The great increase of the migration movement towards the European Union during the last two years, which was mainly caused by the intensification of the military conflicts in Syria, Iraq and Afghanistan, has been confronted on the one hand with an intensification of border policing up to the point of its militarization and on the other hand with the formation of a new political and legal framework through the agreement between EU and Turkey on the 18th of March of 2016, which negates basic principles of the international asylum law. Our interest in the issue of migration as a form of the international mobility of labour, as a form of permanent primitive accumulation and as a form of autonomous proletarian activity is not academic. On the contrary, we seek to equip ourselves with theoretical instruments which may be proven useful for the development … Read the rest
Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί την πρώτη απόπειρα ενός νέου προλεταριακού εγχειρήματος να τοποθετηθεί δημόσια.[*] Επιλέξαμε να δημοσιεύσουμε μια πρώτη θεωρητική διερεύνηση του ζητήματος της οργάνωσης και της κυκλοφορίας των ταξικών αγώνων, καθώς τη θεωρούμε απαραίτητη για την υπέρβαση των εμποδίων που θέτουν στην ανάπτυξη και τη ριζοσπαστικοποίηση των ταξικών αγώνων οι υφιστάμενες πολιτικές και συνδικαλιστικές οργανωτικές μορφές τους. [ολόκληρο το κείμενο σε pdf]
Α. Σύνοψη των θέσεων των Μαρξ και Ένγκελς, Λένιν και Λούξεμπουργκ πάνω στο ζήτημα της οργάνωσης
Μαρξ και Ένγκελς
Για τον Μαρξ η οργάνωση είναι πρακτικό ζήτημα, ένα ευέλικτο και μεταβαλλόμενο όργανο, μια έκφραση του πραγματικού υποκειμένου της επανάστασης, δηλαδή του προλεταριάτου. Η οργάνωση εκφράζει την επανάσταση αλλά δεν προπορεύεται αυτής, δεν την καθοδηγεί ούτε προεξοφλεί τους σκοπούς και τις δράσεις της. Δεν είναι υπόθεση κάποιων ειδικών που θα καθοδηγήσουν την επαναστατική διαδικασία για λογαριασμό του προλεταριάτου. Το προλεταριάτο δεν χρειάζεται έναν συγκεκριμένο τρόπο οργάνωσης καθώς στην κίνησή του δημιουργεί και καταστρέφει τις πολιτικές του μορφές, οι οποίες είναι απλές πρακτικές εκφράσεις μιας συνείδησης που είναι συνώνυμη με την αντικειμενική θέση του προλεταριάτου στις σχέσεις παραγωγής και στον αγώνα. Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω απόσπασμα από το κείμενο του Ένγκελς Για την Ιστορία της … Read the rest
«Η εργασία λοιπόν, από τη δική της σκοπιά, εμφανίζεται να δρα στην παραγωγική διαδικασία με τέτοιο τρόπο που να απωθεί ταυτόχρονα, σαν ξένη πραγματικότητα μακριά της, την πραγματοποίησή της μέσα σε αντικειμενικούς όρους, κι έτσι να τοποθετεί τον εαυτό της σαν υλικά ανυπόστατο, απλά στερημένο εργατικό δυναμικό απέναντι σ’ αυτή την αποξενωμένη απ’ αυτήν πραγματικότητα που δεν ανήκει στην ίδια, αλλά σε άλλους· με τέτοιο τρόπο, που να δημιουργεί τη δική της πραγματικότητα όχι σαν Είναι-για-τον-εαυτό-του αλλά σαν απλό Είναι-για-άλλους, και άρα σαν απλό Άλλο-είναι ή Είναι-του-άλλου απέναντι σ’ αυτή την ίδια. Αυτή η διαδικασία πραγματοποίησης είναι ταυτόχρονα διαδικασία απο-πραγματοποίησης της εργασίας. Τοποθετεί τον εαυτό της αντικειμενικά, τοποθετεί όμως αυτή την αντικειμενικότητά της σαν δική της ανυπαρξία, δηλαδή σαν το Είναι του δικού της Μη-είναι – το Είναι του κεφαλαίου [δίκη μας η έμφαση]. Επιστρέφει στον εαυτό της σαν απλή δυνατότητα αξιοδημιουργίας ή αξιοποίησης· γιατί ολόκληρος ο πραγματικός πλούτος, ο κόσμος της πραγματικής αξίας, όπως και οι πραγματικοί όροι της δικής της πραγματοποίησης έχουν τοποθετηθεί απέναντί της σαν αυτοτελείς υπάρξεις. Σαν συνέπεια της παραγωγικής διαδικασίας, οι δυνατότητες που κρύβονται στους ίδιους τους κόλπους της ζωντανής εργασίας υπάρχουν σαν πραγματικότητες έξω απ’ αυτήν – αλλά σαν ξένες προς αυτή πραγματικότητες, … Read the rest